Sarrera
Preeklanpsia haurdunaldiko konplikazio larria da, mundu osoko zain dauden amen osasunerako mehatxu handia eragiten duena. Jaiotza goiztiarra, jaiotza-arazoak areagotzea, hilkortasun-tasak eta epe luzerako ezintasunak eragiten duen faktorea da. Azido folikoak B bitamina gisa duen papera hodi neuraleko akatsak prebenitzeko oso ezaguna den arren, preeklanpsia prebenitzeko duen potentziala, bereziki haurdunaldiaren azken faseetan, interes mediko handia izan da. 2018an The BMJ-n argitaratutako nazioarteko epaiketa mugarri batek argi berria eman du galdera honi.
Ikerketa Aurrekariak
Mundu osoan haurdunaldi guztien % 3-5 ingururi eragiten dio, preeklanpsia amaren heriotzen kausa nagusia da. Eskuragarri dauden tratamendu-aukera mugatuak direnez (erditzea da behin betiko sendabide bakarra), prebentzio-neurri eraginkorrak bilatzea berebiziko garrantzia du. Oso onartutako bitamina-osagarri gisa, azido folikoak ikerketa-interes handia piztu du, batez ere haurdunaldiko bigarren eta hirugarren hiruhilekoan izan ditzakeen onurari dagokionez.
Trial Diseinua
"FACT" saiakuntza deitua, ikerketa honek dosi altuko azido folikoaren eraginkortasuna ebaluatzea du helburutzat preeklanpsia prebenitzeko arrisku handiagoan identifikatutako haurdun dauden emakumeen artean. Itsu bikoitzeko, III. Fasea, ausazko kontrolatutako entsegu hau Argentina, Australia, Kanada, Jamaika eta Erresuma Batuko nazioarteko hainbat zentrotan egin zen. Guztira, 2.301 haurdun hautagarri, preeklanpsia izateko arrisku handia dutela identifikatuta, ausaz esleitu ziren azido foliko dosi handiko talde batera (egunero 1,0 mg ahozko lau pilulak jasotzen zituzten) edo plazebo talde batera, 8. astetik 16.era. haurdunaldia erditu arte.
Emaitza nagusiak
Neurtutako lehen emaitza preeklanpsiaren intzidentzia izan zen. Azterlanaren arabera, azido folikoko taldeko emakumeen % 14,8k preeklanpsia garatu zuten, plazeboaren % 13,5aren aldean, estatistikoki esanguratsua ez zen aldea (arrisku erlatiboa 1,10, % 95eko konfiantza tartea 0,90-1,34, P=0,37). Ez zen desberdintasun esanguratsurik ikusi bi taldeen artean, beste amaren edo jaioberrien ondorio kaltegarriei dagokienez.
Ikerketaren garrantzia
FACT ikerketaren aurkikuntzek inplikazio sakonak dituzte osasun publikoko politikan. Lehen hiruhilekotik haratago dosi altuko azido folikoaren osagarria ez dela estrategia eraginkorra arrisku handiko emakumeen preeklanpsia prebenitzeko. Errebelazio honek iradokitzen du azido folikoaren osagarriari buruz dauden gomendioek berrebaluazioa eta doikuntza eska dezaketela.
Ikerketa Zuzendaritza Aurreikuspena
Azido folikoak preeklanpsiaren aurkako aurreikusten diren prebentzio-ondorioak frogatu ez baditu ere, ikertzaileek ez dute etenik izaten. Aurkikuntza honek, hain zuzen, haurdunaldiko konplikazioak prebenitzeko estrategien inguruko ikerketa gehiago piztu du. Aurrera begira, gero eta aurreikuspen handiagoa dago ikuspegi berritzaileak garatzeko preeklanpsiaren intzidentzia modu eraginkorragoan murrizteko eta zain dauden amen zein jaioberrien osasuna zaintzeko.
Erreferentziak:
Wen SW, White RR, Rybak N, Gaudet LM, Robson S, Hague W, Simms-Stewart D, Carroli G, Smith G, Fraser WD, Wells G, Davidge ST, Kingdom J, Coyle D, Fergusson D, Corsi DJ, Champagne J, Sabri E, Ramsay T, Mol BWJ, Oudijk MA, Walker MC. Dosi altuko azido folikoaren osagarriak haurdunaldian preeklanpsian (FACT): itsu bikoitza, III fasea, ausazko kontrolatua, nazioarteko, zentro anitzeko saiakuntza. BMJ 2018;362:k3478. doi:10.1136/bmj.k3478.

Español
Português
русский
Français
日本語
Deutsch
tiếng Việt
Italiano
Nederlands
ภาษาไทย
Polski
한국어
Svenska
magyar
Malay
বাংলা ভাষার
Dansk
Suomi
हिन्दी
Pilipino
Türkçe
Gaeilge
العربية
Indonesia
Norsk
تمل
český
ελληνικά
український
Javanese
فارسی
தமிழ்
తెలుగు
नेपाली
Burmese
български
ລາວ
Latine
Қазақша
Euskal
Azərbaycan
Slovenský jazyk
Македонски
Lietuvos
Eesti Keel
Română
Slovenski
मराठी
Srpski језик 







Online Service